Vandaag is het Internationale Vrouwendag. Een dag om de kracht van vrouwen te vieren, maar ook om stil te staan bij wat er nog moet veranderen.

Dit jaar voelt deze dag voor mij anders. Intenser. Dichter bij mijn huid. Omdat ik nu niet alleen kijk als vrouw, maar ook als moeder die recent een baby op de wereld zette. Als professional die ziet hoe de zorg voor moeders beter kan. Als iemand die opnieuw aan het werk is en ervaart hoe moeilijk het is om werk, moederschap en herstel te combineren.

Ik neem jullie mee in enkele gedachten op deze dag.

Als Vrouw.

 

Mijn lichaam heeft twee keer een baby gedragen. Twee keer een buikgeboorte gehad.. Ik heb ervaren hoe mijn lichaam na de bevalling tijd nodig had om te herstellen. Maar als ik kijk naar hoe onze gezondheidszorg functioneert, zie ik één duidelijke rode draad: dit systeem is niet ontworpen voor vrouwen. Klachten worden niet serieus genomen en afgeschoven op 'je zal ermee moeten leren leven'. 

Dit is niet enkel zo in het herstel na een zwangerschap. Vrouwenlichamen zijn complex. Hormonen schommelen doorheen ons leven, zwangerschap en geboorte hebben een gigantische impact op ons lichaam, en toch is medische kennis nog steeds grotendeels gebaseerd op mannenlichamen.

Veel onderzoeken gebeuren op mannelijke proefpersonen. Medicatie wordt gedoseerd op basis van mannelijke standaarden. Gynaecologische klachten worden vaak gebagatelliseerd of ondergediagnosticeerd. Vrouwen met pijn worden nog te vaak weggestuurd met de boodschap dat het ‘erbij hoort’.

En dan hebben we het nog niet eens over geboortezorg. Over hoe vrouwen soms onder druk worden gezet om bepaalde keuzes te maken. Over hoe postpartumzorg vaak stopt na zes weken, terwijl we weten dat herstel maanden – soms jaren – duurt. Geboortezorg is bij uitstek een feministisch thema!

Als Recent bevallen mama.

Moederschap is prachtig. Maar het is ook intens.

En toch… hoe moeilijk is het om dat hardop te zeggen?

We groeien op met het idee we als vrouw sterk moeten zijn, want wat we voelen is nogal snel 'te veel'. Dat we uitstekende multitaskers zijn. Dat we de zorgende rol moeiteloos op ons nemen. Dus ook als we moe zijn, als we overprikkeld zijn, als we ons overweldigd voelen, zeggen we: Het gaat wel. We redden het wel.

En onder vrouwen? Daar leeft die verwachting vaak even sterk. Hoe vaak durven we écht toegeven aan elkaar dat we het zwaar hebben? Dat we ons soms alleen voelen?

Mijn kraamtijd was intens. Liefdevol, maar ook confronterend. Ik merkte hoe weinig ruimte er écht is voor herstel. Hoe snel de buitenwereld verwacht dat je ‘terug normaal’ functioneert.

Flor had mij de eerste weken bijna constant nodig, en dat is eigenlijk nog zo. Mijn lichaam moest ook herstellen van een grote operatie. En toch voelde ik de druk om ‘terug in de wereld te stappen’. Om ‘mee te draaien’.

Waarom is er zo weinig ruimte om écht te helen? Waarom is rust iets dat je zelf moet opeisen, in plaats van iets dat vanzelfsprekend wordt aangebode

Toen ik na mijn bevalling steun nodig had, wist ik als professional in de geboortezorg goed waar ik terechtkon. Ik kende de organisaties, de zelfstandige vroedvrouwen, de doula's, osteopaten en therapeuten die gespecialiseerd zijn in het ondersteunen van moeders in de perinatale periode. Ik wist hoe waardevol die ondersteuning kon zijn.

En toch voelt die zorg wat dubbel. 

Want ja, er is veel professionele hulp, maar een groot deel ervan moet je zelf betalen. Psychologische ondersteuning, begeleiding voor fysiek herstel, de juiste ondersteuning voor je baby en zijn/haar kwaaltjes—de kostprijs kan hoog oplopen. En niet iedereen heeft het privilege om daar zomaar in te investeren.

Dit legt een enorme verantwoordelijkheid bij moeders zelf: als je steun nodig hebt, moet je bereid zijn (en in staat zijn) om daarvoor te betalen. Maar dat zou niet de enige weg mogen zijn.

Moederschap mag geen eenzame weg zijn. Zorg voor moeders zou een basisrecht moeten zijn.

Zelf zie ik hoe krachtig gemeenschap kan zijn. Ik ben ongelooflijk dankbaar voor de mensen rondom mij die er wél waren: enkele vrienden die luisterden (ondanks hun eigen grote mentale load), familie die hielp met praktische zaken,... Die zorg was onbetaalbaar en tegelijk… gratis

Dat is waarom ik geloof dat zelfzorg niet genoeg is. Moeders hebben niet alleen de verantwoordelijkheid om voor zichzelf te zorgen; ze verdienen een gemeenschap die voor hen zorgt. Een systeem dat steun biedt zonder dat het afhankelijk is van je financiële draagkracht.

We moeten dit anders doen. We moeten als gemeenschap verantwoordelijkheid nemen voor het welzijn van moeders en jonge gezinnen. Zorg mag geen luxeproduct zijn. Community care zou de norm moeten zijn.

Eerlijk mogen zijn over hoe zwaar het is, zou de norm moeten zijn. Net zoals zorg krijgen zonder dat je er zelf voor moet vechten.

Als professional in de geboortezorg.

Met Moederklik wil ik mijn steentje bijdragen in de geboortezorg. Hierdoor zie ik hoe belangrijk het is dat vrouwen zich ondersteund voelen. Maar ik zie ook hoe zwaar dat werk is voor de mensen die die zorg geven.

Zorg is werk. Emotionele arbeid is werk. Maar wordt het ook zo gewaardeerd?

Vroedvrouwen, kinderverzorgsters, kraamverzorgenden,... : allemaal doen ze cruciaal werk. En toch worden ze vaak onderbetaald, overspoeld met bureaucratie of gezien als ‘aanvullend’ in plaats van essentieel.

Het zijn ook deze vaak vrouwelijke zorgverleners die zelf een mentale load dragen, vaak moederschap met werken combineren en daar niet in ondersteund worden zoals het hoort. En toch zorgen zij nog voor anderen, zonder daarvoor de waardering te krijgen die ze verdienen.

Waarom worden de sectoren waar vooral vrouwen werken (zorg, onderwijs, welzijn) steevast ondergewaardeerd? Waarom wordt er bespaard op geboortezorg terwijl we wéten dat goede zorg rond zwangerschap en geboorte een enorme impact heeft op moeder en kind?

Op Internationale Vrouwendag pleit ik voor eerlijke verloning en erkenning van zorgberoepen. Want als zorg niet wordt gewaardeerd, wie zorgt er dan nog?

 

Als medewerker in loondienst.

Ik ben opnieuw aan het werk na mijn moederschapsrust. En dat voelt… dubbel.

Enerzijds ben ik blij om terug een andere rol te kunnen opnemen. Anderzijds voel ik hoe weinig ruimte er is voor een overgangsperiode. Hoe je ‘terug bent’, alsof er niets veranderd is.

In België krijgen vrouwen 15 weken moederschapsverlof. In sommige landen is het minder. In andere landen is het beter geregeld, met langere verlofperiodes en flexibele werkopties. Maar wat overal hetzelfde blijft, is dat verlof vaak wordt gezien als ‘tijd weg van het werk’, en niet als een investering in de gezondheid van moeder en kind.

En wie zorgt voor je baby als je weer werkt? Kinderopvang is een enorm probleem vandaag de dag.. Vele ouders vinden geen opvang en jongleren tussen grootouders, oppassen en flexibele uren. Maar wat als je dat netwerk niet hebt?

Betaalde zorg – kinderopvang, postpartum-ondersteuning, praktische hulp – zou geen privilege mogen zijn. Het zou een basisrecht moeten zijn.

Moederschap en werk mogen geen tweestrijd zijn. We zouden niet het gevoel moeten hebben dat we moeten kiezen tussen onze carrière en onze kinderen.

Wat als werkgevers actief meedachten? Wat als flexibele werkmodellen de norm waren? Wat als zorg geen individuele puzzel was, maar een gedeelde verantwoordelijkheid?

Ik ben dankbaar..

Naast al deze zaken waar ik nog verandering wil zien, wil ik ook een moment nemen om dankbaar te zijn.

Voor de mensen die mij gedragen hebben in mijn kraamtijd. De familie en vrienden die luisterden, die langskwamen zonder verwachtingen, die een maaltijd brachten of een knuffel gaven op het juiste moment (ik hoop dat ze weten wie ze zijn).

Voor de zorgverleners die écht aanwezig waren. Mijn vroedvrouw, de lactatiekundige, de kraamzorg, de doula die mij niet alleen praktische hulp boden, maar ook emotionele steun gaven. Die mijn ervaring erkenden, mijn vragen serieus namen en ruimte lieten voor mijn gevoelens. Het hebben van authentieke zorgverleners is van onschatbare waarde. 

Voor mijn partner, Jens. Die naast mij stond in elke stap. Die vanaf het begin samen in deze reis stond. Die mee zocht naar wat ik nodig had. Die deze levensfase instapte met de aandacht die het verdient. Die de onzichtbare dingen zag en overnam zonder dat ik het hoefde te vragen. Die me eraan herinnerde dat ik geen ‘perfecte’ momenten moest creëren, omdat nabijheid en liefde op zichzelf al genoeg zijn.

Moederschap kan soms een eenzame weg lijken, maar ik weet dat ik gedragen ben door een netwerk van zorg. En dat gun ik elke moeder.

 

Een oproep tot verandering

Op deze Internationale Vrouwendag vier ik de kracht van vrouwen. Maar ik roep ook op tot verandering.

Wat als we moeders echt omringden met zorg en steun?
Wat als zorgwerk – betaald en onbetaald – werd erkend als de ruggengraat van de samenleving?
Wat als geboorterecht, hersteltijd en betaalbare zorg geen luxe waren, maar basisrechten?

We hebben nog een lange weg te gaan. Maar elke verandering begint met een gesprek, met bewustwording, met samen nadenken over hoe het anders kan.

Laten we dat samen blijven doen, vandaag en elke dag! 

 

 

Caroline